Sztuczne wyspy stanowią wsparcie na kwestie związane z dynamicznym rozwojem światowej gospodarki i spadkiem tradycyjnych zasobów lądowych. W związku z tym, uwaga ludzkości skierowana została w stronę oceanów jako nowego obszaru do eksploracji, życia i rozwoju.
Narodził się nowy trend. Offshore, obejmujący rozwój działań na morzu, w tym farm wiatrowych, platform wiertniczych i innych projektów energetycznych. Fascynującym jego rozszerzeniem jest koncepcja Seasteading, czyli tworzenie pływających społeczności lub mikronacji na wodach morskich.
Wykorzystanie nowoczesnych technologii i innowacyjnych projektów nie tylko w obszarze energetyki morskiej, ale również w zakresie mieszkalnictwa czy turystyki, otwiera nowe możliwości eksploracji i wykorzystania obszarów oceanicznych.
Historia sztucznych wysp
Sztuczne wyspy, choć obecnie kojarzone głównie z nowoczesnymi projektami architektonicznymi, mają korzenie sięgające starożytności. Rozwój tych unikalnych struktur przeplatał się przez wieki, ewoluując od eksperymentów wodnych w starożytnym Egipcie do ambitnych projektów urbanistycznych współczesnego świata. Poniżej przedstawiamy podróż przez historię sztucznych wysp, śledząc ich stopniowy rozwój i ewolucję.
Starożytność:
Pomysły na sztuczne wyspy można odnaleźć w dziejach starożytnych cywilizacji. Już egipskie społeczeństwo eksperymentowało z konstrukcjami na wodzie, wykorzystując pływające ogrody na Nilu. Persowie także mieli swoje wersje sztucznych wysp, wykorzystywanych m.in. do ceremonii religijnych.
Średniowiecze i Renesans:
W okresie średniowiecza i renesansu, pomysły na sztuczne wyspy często wiązały się z utopijnymi wizjami społeczeństw idealnych. Projekty te były często eksperymentalne, obejmujące wyobrażenia o pływających miastach czy ogromnych strukturach na wodzie.
XIX wiek:
W XIX wieku pojawiły się pierwsze konkretne koncepcje sztucznych wysp, a ich rola zaczęła się zmieniać. Marzenia o nowych obszarach dla eksperymentów naukowych czy społeczności zaczęły ewoluować w bardziej pragmatyczne projekty.
XX wiek:
W połowie XX wieku pojawiły się nowe koncepcje, takie jak Dolina Seasteading, zaproponowana przez Buckminstera Fullera i Jacques’a Fresco. To właśnie w tym okresie zaczęto rozważać budowę sztucznych wysp nie tylko jako eksperymentu społecznego, ale również z praktycznym zastosowaniem.
Projekty współczesne:
Obecnie możemy podziwiać efekty postępu technologicznego i inżynieryjnego w postaci projektów, takich jak Palm Jumeirah czy The World Islands w Dubaju. Te imponujące przedsięwzięcia to nie tylko inżynieria, lecz również symbol nowoczesności i ludzkiej zdolności kształtowania środowiska.
Rodzaje sztucznych wysp ze względu na pełnione funkcje

- Wyspy eksploatacji morskich bogactw
– wspierają działania przemysłu wydobywczego
– zapewniają dostęp powierzchniowy oraz wentylację dla podwodnych kopalń - Wyspy portowe
– służą jako punkty przeładunkowe dla transportu morskiego
– ułatwiają skuteczny przepływ towarów i handlu - Wyspy do użytku prywatnego
– przeznaczone dla prywatnych inwestorów lub użytkowników
– zapewniające odosobnienie, prywatność i poczucie luksusu - Wyspy turystyczne
– oferują atrakcje turystyczne i miejsca wypoczynkowe - Wyspy ekologiczne
– dedykowane ochronie rzadkich gatunków zwierząt i roślin
– stanowią ekosystemy o wysokim znaczeniu przyrodniczym - Wyspy deweloperskie
– posiadają rozwiniętą infrastrukturę, zazwyczaj służą celom mieszkalnym, biznesowym lub rekreacyjnym
– stanowią kompleksy z nowoczesnymi udogodnieniami - Wyspy energetyczne
– odpowiedź na potrzeby produkcji energii, mające kluczowe znaczenie dla przyszłości morskiej energetyki wiatrowej - Wyspy przyszłości, przyszłości bliższej niż dalszej
– będą to wyspy wielofunkcyjne, połączenie kilku powyższych
– zaspokajać będą potrzeby mieszkaniowe, energetyczne, autonomiczne, turystyczne i ekologiczne
– ukierunkowane na zrównoważony rozwój
– wyspy Fundacji Utopia
Rodzaje sztucznych wysp ze względu na sposób powstania
- Wyspy nasypywane: Tworzy się je poprzez nasypywanie ziemi, piasku lub innego materiału w wodzie.
- Wyspy pływające: To wyspy na pływających platformach, które mogą być zakotwiczone w jednym miejscu lub przemieszczane. Są doskonałym rozwiązaniem w obszarach zmiennego poziomu wody.
- Wyspy na palach: Są to konstrukcje oparte na palach wbitych w dno morskie lub jeziorne. Paliki tworzą fundament dla konstrukcji znajdującej się powyżej poziomu wody.
- Wyspy koralowe: Chociaż atole naturalnie powstają w wyniku aktywności raf koralowych, ludzie również tworzą sztuczne atole, na przykład poprzez zasypywanie koralowców i piasku.
- Wyspa rekultywacji gruntów (Land Reclamation): To metoda polegająca na tworzeniu nowego lądu poprzez osuszanie obszarów wodnych i zasypanie ich ziemią. Ta technika jest często stosowana w celu rozszerzenia istniejących miast lub tworzenia nowych terenów użytkowych.
- Wyspy składowe: Są to wyspy, które powstały przez składowanie odpadów lub innych materiałów. Przykładem mogą być niektóre wyspy stworzone z odpadów przemysłowych.
- Wyspy modułowe: Inżynierowie tworzą je z prefabrykowanych modułów, a następnie transportują i montują w miejscu docelowym
Proces budowy sztucznej wyspy nasypowej
Budowa sztucznej wyspy to złożony proces, wymagający precyzji, zaawansowanych technologii i niezliczonej ilości wysiłku. Jednak to etap końcowy przynosi największe emocje i radość z realizacji marzeń o stworzeniu nowego obszaru na powierzchni oceanu. Poniżej przyglądamy się szczegółowo etapowi tego fascynującego procesu.
Zagrożenia i wyzwania
Przed rozpoczęciem procesu budowy sztucznej wyspy, istotne jest przeprowadzenie szczegółowych analiz warunków hydrologicznych, geotechnicznych oraz klimatycznych obszaru docelowego. Badania te mają na celu zidentyfikowanie potencjalnych wyzwań, takich jak:
- ryzyko osiadania fundamentu
- upłynnianie wypełnienia wyspy podczas trzęsień ziemi
- obecność fal sztormowych i prądów morskich
- wpływ na środowisko ekologiczne
- metody konserwacji wyspy
- dostępność materiałów budowlanych w pobliżu budowy
- obecność istniejących rurociągów lub kabli.
Analiza dna morskiego sztucznej wyspy
Po dokładnej analizie dna morskiego, podejmujemy decyzje dotyczące niezbędnych korekt fundamentu. Te mogą obejmować oczyszczanie i utwardzanie dna za pomocą cementu oraz wzmocnienie za pomocą „dywanu” z piasku i żwiru. W celu dodatkowego zabezpieczenia przed przesuwaniem się piasku i kamieni, stosuje się wytrzymały materiał – geotekstylia. Jest on używany na różnych etapach konstruowania nasypu, zarówno jako warstwa pod fundamentem, jak i na powierzchni wyspy.
Elementy strukturalne
Centralną część konstrukcji stanowią kamienie, pełniące funkcję rdzenia struktury. Jeśli budowa wyspy odbywa się na otwartym morzu, dodatkowo na rdzeniu umieszcza się obciążenie. Jest nią kotwica ze skał, którą przytwierdza się do dna. Jej zadaniem jest zapewnienie większej stabilności całej konstrukcji.

Prace obwodowe i kompresja piasku
Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie „prac obwodowych”, obejmujących zarówno wbijanie stalowych ścianek w dno, jak i usypywanie konstrukcji z kamieni. Optymalne rezultaty uzyskuje się poprzez harmoniczne połączenie tych dwóch elementów. Po zamknięciu pętli, środek wyspy wypełniany jest piaskiem i żwirem.
Aby bezpiecznie prowadzić prace budowlane na samej wyspie, przeprowadza się wibracyjną kompresję piasku za pomocą stalowego pręta. Proces ten obejmuje wprowadzenie stalowego pręta w głąb nasypu na głębokość 20 metrów. W wyniku drgań, cząsteczki piasku są przemieszczane i upakowywane. Następnie pręt stopniowo podnosi się o 1 metr i ponownie zaczyna wibrować, co pozwala układać różne warstwy piasku. Po zakończeniu, górną warstwę nawierzchni (do głębokości 900 mm) ubija się walcem.
Wzmocnienie konstrukcji
Obwód wyspy można dodatkowo wzmocnić za pomocą betonowych bloków. Wszystkie te elementy łączą się, tworząc wiele poziomów obrony, które odgrywają kluczową rolę w skutecznej ochronie wyspy przed działaniem fal (falochrony).
Infrastruktura techniczna:
W tym etapie koncentrujemy się na instalacji niezbędnej infrastruktury technicznej. To obejmuje systemy energetyczne, wodociągowe i kanalizacyjne, dostosowane do specyfiki danej wyspy.
Korekty i ostateczne wykończenia:
Etap końcowy to również czas na wszelkie korekty i ostateczne wykończenia. Architekci i inżynierowie dokładnie sprawdzają, czy wszystko jest zgodne z projektem, czy zastosowane materiały spełniają najwyższe standardy, a wszelkie usterki są naprawione.
Bezpieczeństwo i zrównoważony rozwój:
W tym etapie kładzie się duży nacisk na aspekty bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju. Systemy bezpieczeństwa, zarówno te związane z ochroną przed incydentami, jak i te związane z bezpieczeństwem ekologicznym, są szczegółowo przetestowane i dostosowywane.
Przygotowania do zamieszkania:
Ostatnie chwile etapu końcowego to przygotowania do zamieszkania. Wszystko musi być gotowe do przyjęcia mieszkańców, turystów czy pracowników. Drobne detale, jak wyposażenie wnętrz, systemy komunikacji czy udogodnienia społeczne, są starannie planowane i implementowane.
Etap końcowy budowy sztucznej wyspy to kulminacyjny punkt wielomiesięcznej, a czasem wieloletniej pracy. Każda sztuczna wyspa to unikatowe dzieło sztuki i technologii.
Innowacje i wyzwania
Nowoczesna budowa sztucznych wysp staje się poligonem doświadczalnym dla innowacyjnych koncepcji, od zaawansowanych technologii geoinżynieryjnych po pionierskie rozwiązania z zakresu zrównoważonego rozwoju. Architekci i inżynierowie eksperymentują z różnymi materiałami konstrukcyjnymi, które są nie tylko wytrzymałe, ale również przyjazne dla środowiska. Ponadto, rozważa się zastosowanie nowoczesnych systemów energetycznych, takich jak wykorzystanie energii słonecznej czy geotermalnej, aby zminimalizować wpływ na ekosystem morski. Dzięki temu sztuczne wyspy nie tylko stanowią nowoczesne arcydzieło inżynieryjne, ale także inspirujące laboratorium, w którym badane są rozwiązania mające na celu harmonijne współistnienie człowieka z przyrodą.

Źródło:
ARTIFICIAL OFFSHORE ISLANDS A Paper Presented to the Mining Society of Nova Scotia Fall Meeting 1987 Sydney, Nova Scotia By: Patrick J.F. Hannon, M.A.Sc., P.Eng. Nova Scotia Department of Mines & Energy and J. Wayne LeBlanc, M.Sc., P.Eng. Cape Breton Development Corporation
https://www.islandsbuildingcompany.com/types-of-artificial-islands https://www.islandsbuildingcompany.com/typical-process-of-building-island
https://whatnext.pl/sztuczne-wyspy-malediwy-rosnace-poziomy-morz/
https://inzynieria.com/energetyka/energetyka_wiatrowa/wiadomosci/65777,energetyczne-sztuczne-wyspy-przyszlosc-morskiej-energetyki-wiatrowej,dania-w-awangardzie-morskiej-energetyki-wiatrowej https://next.gazeta.pl/next/7,151003,24342745,rzad-danii-inwestuje-w-sztuczne-wyspy-projekt-holmene-ma-byc.html